Pamiętasz, co twój dziadek mawia? Że uśmiech bywa aktem męstwa, że smutek to słabość to postawa zbyt wygodna. Być radosnym i dobrym, kiedy świat jest smutny i zły, to mi dopiero odwaga – słowa z popularnej książki Małgorzaty Musierowicz „Opium w rosole” stały się mottem prac pisemnych uczniów, którzy przystąpili do ogólnopolskiego konkursu „W kalejdoskopie pamięci – Polska i Polacy w latach 1939–1989”.

Celem konkursu było zainteresowanie uczniów najnowszą historią Polski, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów rodziny oraz historii lokalnej i regionalnej. Akces do niego zgłosiło ponad 2 tys. uczniów szkół gimnazjalnych z całej Polski.

Przebieg konkursu był trójetapowy. W pierwszym etapie (szkolnym) zadaniem uczniów było rozwiązanie testu, przesłanego przez organizatorów konkursu, z pytaniami dotyczącymi historii Polski w latach 1939–1989. Wysoki pułap 70% prawidłowych odpowiedzi przekroczyło 842 uczniów z całej Polski. W etapie drugim (regionalnym) – uczestnicy przedstawiali pracę pisemną, ukazującą wybraną osobę – kogoś z najbliższego środowiska – na tle ważnych dla Polski wydarzeń społeczno-historycznych wraz z uzasadnieniem wyboru. Bohaterami prac konkursowych są rzeczywiste autorytety, prawdziwi „nauczyciele życia”. Ich losy zostały pokazane na tle trudnych czasów z przeszłości Polski. Etap trzeci, który uroczyście został zakończony 5 kwietnia w Warszawie, wymagał od uczestników konkursu zmierzenia się z Komisją Konkursową i przedstawienia jej rezultatów własnej pracy. Wzięło w nim udział 65 najlepszych uczestników konkursu.